خیلی سخت است که بگوییم اینترنت چه کاری میتواند بکند و برای چه منظوری میتواند مورد استفاده قرار گیرد. تقریباً هر روز برنامههای تازهای ارائه میشوند که قابلیت و کارآیی اینترنت را افزایش میدهند. هر روز و در تمام دنیا، شرکتهای مختلف برای تهیه نرمافزارهای جدیدی تلاش میکنند که استفاده از اینترنت را سادهتر و جالبتوجهتر کند.
هدف اولیه از برقراری اینترنت، انتقال اطلاعات بود. اما در این میان، شبکه گسترده جهانی به میدان آمد و اینترنت به یک همهکاره بینظیر تبدیل شد. امروز میتوان به کمک هر روز میلیونها نفر از خدمات اینترنت استفاده میکنند.
تعداد کاربران اینترنت
تعداد استفاده کنندگان یا به اصطلاح، «کاربران» اینترنت را نمیتوان به طور قطعی مشخص کرد. اما روشن است که تعداد آنها هر روز بیشتر میشود. در اواسط سال ۱۹۹۷ حدود ۴۰ میلیون نفر در سراسر جهان مشترک اینترنت بودهاند. کاربران اصلی اینترنت، بیشتر دانشگاهها، مؤسسههای تحقیقاتی، شرکتها و افراد عادی هستند؛ در حالی که پیش از این، فقط طرفداران و متخصصان رایانه از آن بهره میبردند.
گپ اینترنتی-Chat
واژهای انگلیسی به معنی درد و دل کردن یا گپ زدن است. گپ اینترنتی یا درون خطی از مشغولیتهای مورد علاقه مردم است که در اوقات فراغتشان به آن میپردازند. این گفتگوها گاهی درباره موضوعی خاص است. برخی از مؤسساتی که خدمات اینترنتی ارائه میدهند اتاقهای گفتگویی در شبکه خود فراهم میآورند که تعداد معینی از کاربرها میتوانند در آن اتاقها به گفتگو بپردازند. مضمون این گفتگوها از طریق تایپ و به صورت نوشتاری مبادله میشود. دیگر کاربران شبکه میتوانند از روی صفحه نمایشگر رایانهشان جریان گفتگوهای فوق را پیگیری کنند.
اینترنت، انواع متن را به نقاط مختلف جهان ارسال کرد؛ به بررسی نرم افزارها پرداخت؛ رادیو گوش کرد؛ برنامههای تلویزیون را دید؛ با افراد مختلف در گوشه و کنار جهان گپ زد؛ ارتباط تلفنی برقرار کرد؛ نامههای الکترونیکی را ارسال یا دریافت کرد؛ و بسیاری موارد دیگر. در سالهای آینده، همه این تسهیلات که اکنون در مراحل اولیه بهره برداری هستند، کاملتر و بهتر خواهند شد. بسیاری از افرادی که برای اولین بار، جریان کار اینترنت را می بینند، دلزده می شوند. چون آنها عادت کرده اند که با استفاده از یک دکمه دستگاه کنترل از راه دور، برنامه های تلویزیون را عوض کنند و از یک شبکه به شبکه دیگر بروند. در مقابل، به نظر می آید که کار با اینترنت، روال کندی دارد. برای دستیابی به اطلاعات اینترنت، باید نشانیهای کامل و دقیقی به آن داد تا برنامه اش تغییر کند.
در اینترنت، ارائه تصویر نیز به کندی صورت می گیرد و در بسیاری موارد، محتوای اطلاعات آن مطلوب نیست. البته بسیاری از این ایرادها در حال اصلاح است و برخی از آنها نیز در آینده اصلاح خواهد شد. اگر به این نکته توجه کنیم که بخش چندرسانه ای اینترنت بسیار جدید است – این بخش از سال ۱۹۹۲ فعال شده است – می توان تصور کرد که چه گامهایی باید برداشته شود تا این رسانه در آینده به یک رسانه همگانی تبدیل شود. ولی یک نکته کاملاً بدیهی و روشن است و آن اینکه، اینترنت آزادترین منبع خبری جهان است اطلاعات آن کنترل نشده است.
بسیاری از دانش پژوهان اعتقاد دارند که اینترنت زندگی ما را دگرگون خواهد کرد و تلاشها و اقدامات گسترده ای در جریان است تا سیل اطلاعاتی که اینرنت از زمینه های مختلف ارائه می دهد در کلاس درس هم سازگار است
اطلاعاتی که از اینترنت به سوی ما روان شده است در مسیر درست خود قرار گیرد. هر کاربر یا استفاده کننده اینترنت باید به اطلاعاتی دسترسی داشته باشد که واقعاً بدانها نیاز دارد یا می خواهد که به آنها دست یابد. ماشینهای جستجوگر جدید به ما کمک میکنند که راه خود را در شبکه گسترده جهانی پیدا کنیم. این بحث را در فصل چهارم پی می گیریم بدون این جستجوگرها برای ما ممکن نیست که مسیر خود را در شبکه بیابیم. برخلاف تلویزیون در اینترنت هر کس میتواند کانال یا شبکه اختصاصی خود را داشته باشد. مؤسسات و شرکتهایی که خدمات اینترنتی ارائه می دهند این امکان را برای همه مشترکان خود فراهم می کنند که سایت یا صفحه ای ویژه خود در اینترنت داشته باشند.
امروزه برای هر استفاده کننده از اینترنت کار ساده ای است که سایت یا صفحه ای شخصی برای خود طراحی کند. هیچ کس نمی داند که هزاران رایانه متصل به اینترنت موجود در سراسر جهان چند صفحه یا سایت اینترنتی فراهم کرده اند. اما هر روز چند صفحه دیگر نیز به آنها اضافه می شود. البته میان اینترنت و تلویزیون اختلافهای دیگری هم وجود دارد. یک اختلاف اساسی بین این دو آن است که استفاده از اینترنت عملی فعال و پویاست. بسیاری به این نوع رابطه، «تعامل» یا «رابطه دوسویه» می گویند.
فرد جلوی تلویزیون مینشیند و با استفاده از دکمه ای برنامه ها را انتخاب می کند. اما در کار با اینترنت، فرد جلوی رایانه می نشیند، صفحات را ورق می زند و هر لحظه باید تصمیم بگیرد که چه مسیری را دنبال کند؛ آیا می خواهد برای افرادی که در نقاط مختلف دنیا زندگی میکنند نامه ای الکترونیکی بفرستد
آیا می خواهد اخبار خود را برای گروه خبری ویژه ارسال کند.. او باید تصمیم بگیرد که از امکانات ارتباطی این شبکه گسترده. برخی را انتخاب و از آنها استفاده کند یا برخی را کنار بگذارد
در بسیاری از نقاط جهان، اینترنت یا بهتر بگوییم شبکه گسترده جهانی، فقط یک وسیله تبلیغاتی بزرگ برای شرکتها و افراد مختلف است. در تمام سایتها، علائم تجاری و آرم شرکتهایی چشمک می زنند که مایل اند خدماتشان را از طریق اینترنت معرفی و تبلیغ کنند. از نظر مردم و شرکتها، آگهیهای مطلوب آنهایی هستند که مدام تغییر میکنند و از سایتهای مختلف میگذرند. برای بسیاری، اینترنت وسیله ای است که سریع و بدون مشکل، ارتباط آنها را با افراد یا شرکتها برقرار می کند. اینترنت رسانه ای اطلاعاتی و ارتباطی است که از طریق آن مردم میتوانند افراد مختلفی را، با سرگرمیها و علائق مشترک، در سراسر جهان بیابند. به علت وجود امکانات و تسهیلات جدید در اینترنت، که دریافت اطلاعات و ایجاد ارتباط با افراد دیگر از مهمترین آنهاست، هر روز تعداد بیشتری از افراد سراسر جهان به این رسانه فراگیر میپوندند
ارتباط دوسویه
خیلی از مردم معتقدند که اینترنت یک «رسانه تعاملی» یا «دوسویه» است. اما این مطلب فقط تا حدودی صحت دارد. ارتباط تعاملی یا دوسویه فقط بین انسانها ممکن است برقرار شود. برای مثال، فرض کنید که دو نفر با هم دعوا میکنند. یکی به دیگری میگوید که او آدم احمقی است. حالا نوبت نفر دوم است که واکنش نشان بدهد. او هم ممکن است که در نهایت خشم به اولی ناسزا بگوید؛ همین طور ممکن است که کاملاً برای تهیه اطلاعات جدید و تکمیلی خونسرد بماند و توضیح بدهد که به هیچ وجه احمق نیست و … اما وقتی فردی با رایانه ارتباط برقرار میکند، همیشه فقط خود اوست که در برابر عملکرد رایانه واکنش نشان میدهد. پس این نوع رابطه و ابراز واکنش، یکسویه است. ماشین فقط کاری را انجام میدهد که قبلاً برای انجامش برنامه ریزی شده است. اما انسان برای پاسخگویی به عمل رایانه اش، انتخابهای متفاوتی پیش رو دارد.