در ادامه یک مقاله با زبان ساده و کودکانه نوشته‌ام تا به بچه‌ها توضیح بدهد چرا آسمان گاهی قرمز می‌شود، مثلاً هنگام غروب یا طلوع آفتاب:
چرا آسمان گاهی قرمز می‌شود؟
تا حالا به آسمان نگاه کرده‌ای و دیده‌ای که رنگش قرمز شده؟ شاید وقتی خورشید داشت غروب می‌کرد، یا صبح زود که تازه خورشید داشت طلوع می‌کرد، آسمان پر از رنگ‌های نارنجی و قرمز و صورتی شده باشه. این یکی از قشنگ‌ترین صحنه‌های طبیعت هست، اما تا حالا فکر کردی چرا این‌طوری می‌شه؟
بیایید با هم کشف کنیم!
نور خورشید چه رنگیه؟
شاید فکر کنی نور خورشید فقط سفید یا زرده، ولی در واقع نور خورشید از رنگ‌های زیادی ساخته شده. مثل رنگ‌های رنگین‌کمان: قرمز، نارنجی، زرد، سبز، آبی، نیلی و بنفش. وقتی این رنگ‌ها با هم مخلوط می‌شن، نور سفید رو می‌سازن که ما تو روز می‌بینیم.
نور چطوری از آسمان می‌گذره؟
نور خورشید وقتی وارد جو زمین (یعنی هوای اطراف زمین) می‌شه، با مولکول‌های هوا، گرد و غبار و قطره‌های ریز آب برخورد می‌کنه. این برخورد باعث می‌شه نور به جهات مختلف پخش بشه. به این اتفاق می‌گن **پراکندگی نور**.
اما همه‌ی رنگ‌ها به یک اندازه پخش نمی‌شن. رنگ‌های آبی و بنفش بیشتر پخش می‌شن چون طول موج کوتاه‌تری دارن. به همین دلیل، وسط روز که خورشید بالای سرمونه، آسمان آبی دیده می‌شه. چون نور آبی بیشتر تو هوا پخش شده.
پس چرا موقع غروب و طلوع، آسمان قرمز می‌شه؟
وقتی خورشید در حال غروب یا طلوع هست، نورش باید راه دورتری رو تو آسمون طی کنه تا به چشم ما برسه. چون خورشید پایین‌تر قرار داره، نورش از مقدار بیشتری هوا، گرد و غبار و بخار آب عبور می‌کنه.
در این مسیر طولانی، رنگ‌های آبی و بنفش بیشتر و بیشتر پخش می‌شن و از مسیر اصلی خارج می‌شن. یعنی دیگه به چشم ما نمی‌رسن. اما رنگ‌های گرم‌تر مثل قرمز و نارنجی چون طول موج بیشتری دارن، کمتر پخش می‌شن و بیشتر باقی می‌مونن. به همین دلیل، بیشتر نوری که به چشم ما می‌رسه، قرمز یا نارنجیه.
برای همین آسمان در این لحظه‌ها پر از رنگ‌های گرم و قشنگ می‌شه!
چیزهای دیگه هم تأثیر دارن؟
بله! مقدار گرد و غبار، دود، یا آلودگی هوا می‌تونه باعث بشه آسمون قرمزتر از همیشه دیده بشه. مثلاً وقتی آتشفشانی فوران می‌کنه یا هوا خیلی آلوده‌ست، نور قرمز بیشتر از همیشه تو آسمون دیده می‌شه.
حتی بعضی وقت‌ها بعد از بارون، یا وقتی هوا خیلی تمیز و صافه، رنگ‌های طلوع و غروب زیباتر و شفاف‌تر دیده می‌شن.
چطور می‌تونیم از این زیبایی لذت ببریم؟
کافیه بعضی وقت‌ها زود از خواب بیدار شی یا هنگام غروب خورشید، یه جای خوب پیدا کنی و به آسمون نگاه کنی. شاید بتونی عکس بگیری یا حتی نقاشی اون لحظه رو بکشی. این یکی از بهترین راه‌ها برای لذت بردن از طبیعته.
خلاصه:
– نور خورشید از رنگ‌های زیادی ساخته شده.
– وسط روز، آسمون آبیه چون نور آبی بیشتر پخش می‌شه.
– هنگام طلوع و غروب، نور باید از راه طولانی‌تری عبور کنه.
– رنگ‌های آبی پخش می‌شن، و فقط نورهای قرمز و نارنجی باقی می‌مونن.
– گرد و غبار و آلودگی هم می‌تونن آسمون رو قرمزتر کنن.
پس دفعه‌ی بعد که آسمون قرمز شد، بدون که یه نمایش قشنگ علمی جلو چشمت داره اتفاق می‌افته!
