شاید به نظر عجیب بیاید، اما بعضی فضانوردان وقتی از راهپیمایی فضایی به داخل ایستگاه فضایی بازمی‌گردند، از بویی خاص روی لباس‌هایشان صحبت می‌کنند. این سوال که “فضا چه بویی دارد؟” ذهن بسیاری را درگیر کرده است. بیایید بررسی کنیم دانشمندان و فضانوردان درباره این موضوع چه می‌گویند.
آیا در فضا اصلاً بو وجود دارد؟
بو چطور حس می‌شود؟
برای اینکه بتوانیم چیزی را بو کنیم، مولکول‌های آن ماده باید وارد بینی ما شوند. اما در فضا، چون خلأ کامل وجود دارد و هیچ مولکولی آزاد نیست، نمی‌توان مستقیم بویی را حس کرد. پس فضانوردان چطور بو را در فضا تجربه می‌کنند؟
بو بعد از بازگشت به فضاپیما
وقتی فضانوردان لباس فضایی خود را پس از راهپیمایی فضایی درون ایستگاه فضایی درمی‌آورند، مولکول‌هایی که روی لباس‌ها و تجهیزات‌شان نشسته، وارد هوا می‌شود. آنجاست که آن‌ها بوی خاصی را حس می‌کنند.
فضا چه بویی دارد؟
توصیف فضانوردان
بعضی فضانوردان گفته‌اند فضا بویی شبیه به فلز سوخته، استیک سرخ‌شده، یا حتی جرقه‌ی جوشکاری دارد. این بو کمی تند، دودی و خاص است.
دلیل بوهای عجیب
علت این بوها ممکن است برخورد ذرات پرانرژی خورشیدی با بدنه فضاپیما و ایجاد واکنش‌های شیمیایی باشد. همچنین، وقتی مواد مختلف در خلأ فضا با اکسیژن موجود در ایستگاه برخورد می‌کنند، ترکیبات جدیدی به وجود می‌آید که باعث بوی خاص می‌شوند.
آیا می‌توان بوی فضا را روی زمین شبیه‌سازی کرد؟
تلاش دانشمندان و طراحان عطر
برخی پژوهشگران و شرکت‌های عطرسازی سعی کرده‌اند با توصیف‌های فضانوردان، بوی فضا را بازسازی کنند. حتی ناسا در تمرین‌های آموزشی از بوهای شبیه‌سازی‌شده برای آماده‌سازی فضانوردان استفاده می‌کند.
چرا بوی فضا جالب است؟
راهی برای شناخت بیشتر جهان
بو دادن فضا شاید خیلی ساده به نظر برسد، اما اطلاعات مهمی درباره ترکیبات شیمیایی موجود در فضا به ما می‌دهد. این موضوع می‌تواند به ما کمک کند که دربارهٔ منابع موجود در فضا یا حتی احتمال وجود زندگی در جاهای دیگر اطلاعات بیشتری به دست بیاوریم.
نتیجه‌گیری
هرچند فضا خودش بویی ندارد چون در خلأ بویی حس نمی‌شود، اما وقتی فضانوردان از بیرون برمی‌گردند، اثری از بوی آن فضا روی لباس‌ها و تجهیزات‌شان باقی می‌ماند. همین موضوع ساده، دنیای بزرگی از پرسش‌ها و کشف‌های علمی را به روی ما باز می‌کند.
سوالات متداول (FAQ)
چرا در فضا بویی احساس نمی‌شود؟
چون در فضا خلأ کامل وجود دارد و مولکول‌های آزاد برای ایجاد بو وجود ندارند.
آیا بوی فضا خوشایند است؟
نظر فضانوردان متفاوت است. بعضی آن را جالب می‌دانند و بعضی هم آن را تند یا ناخوشایند توصیف کرده‌اند.
چه چیزی باعث ایجاد بوی فضا می‌شود؟
برخورد ذرات پرانرژی با تجهیزات فضایی و واکنش با اکسیژن داخل ایستگاه فضایی باعث این بو می‌شود.
آیا بوی فضا در همهٔ نقاط فضا یکسان است؟
نه، چون ترکیبات اطراف ایستگاه‌ها یا اجرام مختلف متفاوت است، بوهای احتمالی هم ممکن است متفاوت باشند.
آیا می‌شود بوی فضا را روی زمین ساخت؟
بله، دانشمندان با کمک توصیف فضانوردان ترکیب‌هایی ساخته‌اند که شبیه به بوی فضا هستند.
