در ادامه یک مقاله کوتاه و ساده درباره اینکه چرا ستارهها چشمک میزنند، برات نوشتم:
اگر تا به حال شبهنگام به آسمان نگاه کرده باشی، حتماً متوجه چشمک زدن ستارهها شدهای. این پدیده جذاب همیشه باعث شگفتی انسانها بوده و الهامبخش شعرها و داستانهای زیادی شده است. اما از نظر علمی، دلیل چشمک زدن ستارهها چیست؟
نقش جو زمین
علت اصلی چشمک زدن ستارهها، **جو زمین** است. نور ستارهها که از فواصل بسیار دور به سمت ما میآید، در مسیر خود از لایههای مختلف جو زمین عبور میکند. این لایهها دارای دما، فشار و چگالیهای متفاوتی هستند و مدام در حال حرکتاند.
وقتی نور ستاره از این لایهها عبور میکند، دچار انکسار (شکست نور) میشود. یعنی مسیر حرکت نور کمی منحرف میگردد. چون این انحراف در هر لحظه تغییر میکند، نوری که به چشم ما میرسد، دائم کمی کموزیاد میشود. همین تغییرات باعث میشود که ستارهها چشمکزن به نظر برسند.
چرا سیارات چشمک نمیزنند؟
در حالی که ستارهها چشمک میزنند، **سیارات معمولاً پایدارتر و ثابتتر دیده میشوند**. دلیلش این است که سیارات نسبت به ستارهها بسیار نزدیکترند و در آسمان، به صورت “قرصهای کوچک” دیده میشوند نه یک نقطهی نورانی.
این باعث میشود که وقتی نورشان از جو زمین عبور میکند، اثرات انکسار در نقاط مختلف آن پخش شده و متوسط گرفته شود. بنابراین، چشمک زدن آنها بسیار کمتر از ستارههاست و معمولاً به چشم نمیآید.
نتیجهگیری
چشمک زدن ستارهها نه به دلیل ویژگی خود ستارهها، بلکه به خاطر جو زمین است. اگر از بیرون از جو زمین (مثلاً از ایستگاه فضایی) به ستارهها نگاه کنیم، آنها دیگر چشمک نمیزنند و بهصورت نورهای ثابت و درخشان دیده میشوند.