وقتی اسم “قطب شمال” یا “قطب جنوب” را می‌شنویم، اولین چیزی که به ذهنمان می‌رسد سرما و یخبندان است. بعضی‌ها فکر می‌کنند اگر کسی به قطب برود، حتماً سرما می‌خورد یا مریض می‌شود. اما واقعیت کمی متفاوت است! در این مطلب می‌خواهیم به زبان ساده بررسی کنیم که چرا با وجود سرمای شدید در قطب، احتمال سرما خوردن کمتر است.
سرماخوردگی یعنی چه؟
عامل اصلی: ویروس‌ها!
سرماخوردگی یک بیماری ویروسی است. این یعنی عامل آن ویروس‌هایی هستند که وارد بدن ما می‌شوند و باعث آبریزش بینی، گلودرد، سرفه و تب می‌شوند. مهم‌ترین نکته این است که ویروس‌ها از راه تماس با دیگران، لمس کردن وسایل آلوده یا تنفس در هوای آلوده منتقل می‌شوند.
پس چرا به آن می‌گوییم “سرماخوردگی”؟
چون اغلب در فصل‌های سرد مثل پاییز و زمستان بیشتر دچار آن می‌شویم. اما این به معنی آن نیست که خودِ سرما باعث بیماری می‌شود. بلکه در هوای سرد، افراد بیشتر در فضاهای بسته جمع می‌شوند، پنجره‌ها بسته می‌شود و تهویه کم می‌شود. این شرایط انتقال ویروس را آسان‌تر می‌کند.
در قطب چه خبر است؟
هوای بسیار سرد، اما تمیز
در قطب‌ها هوا بسیار سرد است، حتی گاهی به منفی ۴۰ یا ۵۰ درجه می‌رسد. اما چون جمعیت بسیار کمی در آن مناطق زندگی می‌کنند و بیشتر پژوهشگران و دانشمندان آنجا حضور دارند، تعداد ویروس‌ها هم بسیار کم است.
رفت و آمد محدود
در ایستگاه‌های تحقیقاتی قطب، ورود و خروج افراد خیلی محدود است. این یعنی احتمال ورود ویروس از بیرون بسیار کم می‌شود. وقتی کسی از جایی وارد قطب می‌شود، معمولاً باید قرنطینه شود تا مطمئن شوند ویروسی ندارد.
تماس کم با دیگران
سرماخوردگی زمانی بیشتر اتفاق می‌افتد که با افراد زیادی در تماس باشیم. اما در قطب، به دلیل جمعیت کم و فاصله زیاد افراد از یکدیگر، ویروس‌ها سخت‌تر پخش می‌شوند.
آیا زندگی در قطب بدون بیماری است؟
نه کاملاً. ممکن است کسی دچار سرماخوردگی یا بیماری‌های دیگر بشود، ولی این خیلی کم اتفاق می‌افتد. بیشتر بیماری‌ها زمانی دیده می‌شوند که افراد تازه وارد شده‌اند و هنوز در قرنطینه کامل نبوده‌اند.
چطور از خودمان در برابر سرماخوردگی محافظت کنیم؟
حتی اگر در قطب هم نباشیم!
- دست‌هایمان را مرتب با آب و صابون بشوییم.
- در هوای سرد لباس گرم بپوشیم تا بدنمان ضعیف نشود.
- از تماس با کسانی که نشانه‌های بیماری دارند خودداری کنیم.
- هوای اتاق را تهویه کنیم تا ویروس‌ها در آن نمانند.
نتیجه‌گیری: سرما دلیل سرماخوردگی نیست!
درست است که در قطب هوا بسیار سرد است، اما به دلیل تمیزی هوا، نبودن جمعیت زیاد و کنترل دقیق ورود افراد، احتمال سرماخوردن بسیار کمتر از شهرها و مناطق پرجمعیت است. پس اگر کسی در قطب زندگی می‌کند یا آنجا کار می‌کند، بیشتر از سرماخوردگی در امان است تا کسی که در یک شهر شلوغ زندگی می‌کند!
سوالات متداول (FAQ)
۱. آیا سرماخوردگی از خودِ سرما می‌آید؟
خیر، سرماخوردگی یک بیماری ویروسی است و از ویروس‌ها می‌آید، نه خودِ هوا.
۲. چرا در زمستان بیشتر سرما می‌خوریم؟
چون در فصل‌های سرد بیشتر در فضاهای بسته می‌مانیم و ویروس راحت‌تر منتقل می‌شود.
۳. آیا اگر خوب لباس بپوشیم باز هم ممکن است سرما بخوریم؟
بله، چون عامل سرماخوردگی ویروس است، نه فقط سرد شدن بدن. اما گرم نگه داشتن بدن کمک می‌کند سیستم ایمنی قوی بماند.
۴. در قطب چطور از بیماری پیشگیری می‌کنند؟
با قرنطینه افراد تازه وارد، رعایت بهداشت، و محدود کردن تماس‌ها احتمال بیماری را خیلی کم می‌کنند.
